Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus niger & Hedysarum brigantiacum

fotò
fotò
Jaisso(-negrejanto)

Lathyrus niger

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse noicissante.

Descripcioun :
Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.

Usanço :
Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).

Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Blachiero - Faio - Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800

fotò
fotò
Esparset(-de-Briançoun)

Hedysarum brigantiacum

Fabaceae Leguminosae

Noms en français : Sainfoin de Briançon, Hédysarum de Briançon.

Descripcioun :
L'esparset-de-Briançoun trachis dins li pelouso de mountagno mejano sus cauquié. Li flour soun pus o mens pourpro à blanc de la dins la populacioun. Aquesto planto sarié uno bastardo entre H. hedysaroides e H. boutignyanum. S'atrovo d'aiours i raro qu'aquésti dos espèçi (la premiero dins lis Aup de l'uba e la segoundo dins lis Aup dóu miejour). Aquesto planto èi quàsi amenaçado, categourìo NT sus listo roujo.

Usanço :
Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.

Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 15 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1600 à 2700 m
Aparado : Noun
Remarco : H. hedysaroides x H. boutignanum
Jun à avoust

Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Hedysarum brigantiacum Bourn., Chas & Kerguélen, 1992

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
ges
R
R

Lathyrus niger & Hedysarum brigantiacum

R
ges
C
C
C
C
C
R

Coumpara Jaisso(-negrejanto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Esparset(-de-Briançoun) emé uno autro planto

fotò